Yalıhüyük insanı geçmişiyle tüm yöreye örnek olacak bir örf ve adetlere sahiptir. İnsanlarımız bir birleriyle kaynaşma yönünde bir çok yörede mevcut bulunmayan niteliklere sahiptir.
Geçmişte dini bayramlarda "oda" ismiyle anılan toplanma yerlerinde toplanırlardı. Genelde her ailenin bir odası vardı. Bu odalarda bu aileler ve akrabaları toplu bir şekilde bayram yemeğini yedikten sonra bayramlaşma safhasına geçer, büyükler oda da kalır küçükler ise diğer odalar bayramlaşma amacıyla gezilir, insanların gönülleri alınırdı. Günümüzde görüyoruz ki bu odalardan sadece birkaç tanesi ayakta kalabilmiş.
Bunun nedeni acaba ne olabilir ki? Düşünüyorum da insanlar birbirlerinden mi uzaklaşıyor? Yoksa bu tür yerlere gerek mi duymuyorlar? Aslında o yılları yaşayan insanlarımız bunu çok iyi biliyorlar ki o dönemlerde ki bayramların ve bayramlaşmaların verdiği tat şimdikinden çok daha güzeldi ve bayramların bir anlamı vardı. O dönemlerde yaşanan bayramlar insanı heyecanlandırıyordu. Bayram hazırlıkları birkaç gün önceden başlıyor tüm heyecanıyla bayram sonuna kadar devam ediyordu. Günümüzde ise bayramların sanki hiçbir anlamı kalmamış gibi hareket ediliyor. Geçmişteki güzellikleri tekrar yaşamak ve gelecek neslimize de bu güzellikleri aşılamak, onlarında tüm yakınlarını, akrabalarını tanımalarını sağlamak için geçmişteki olayların günümüzde de devam etmesini sağlamak için bu yok olmak üzere olan odaları tekrar canlandırmamız mutlaka güzel olacaktır.
Günümüzde gurur duyabileceğimiz bir çok örf ve adetlerimiz var. Yalıhüyük insanları büyük küçük demeden ve akraba komşu ayırt etmeden hastalarımızı ziyaret ederek onların gönüllerini alıyor ve daha çabuk iyileşebilmeleri icin dua ediyorlar. Bu durum elbette ki hastalarımızın moral bulmalarına vesile oluyor bu da hastalarımızın daha çabuk iyileşmesini sağlıyor. Bu gelenek geçmişte vardı günümüzde de yaşanmaya devam ediyor.
Elbette hepimiz doğduk ve öleceğiz. Yalıhüyük’te cenaze olduğu zaman yakınlarının acısını tüm insanlar paylaşıyor ve cenaze yakınlarını yalnız bırakmayıp acılarının hafiflemesine vesile oluyorlar. Cenaze namazında olsun, sonrasında olsun yakınları yalnız bırakılmayıp onların acıları hafifleyinceye kadar yalnız bırakılmıyorlar.
Yangın ve buna benzer yaşanan üzücü olaylarda insanlarımız anında müdahale ederek, birlik ve beraberlik içerisinde elbirliğiyle bu olaylara en az hasar verilebilecek bir durumda sonlandırmak için gereken her türlü yardımı yapıyorlar. Bu birlik ve beraberlik elbette ki hepimizi mutlu ediyor. Televizyonlarda olsun çevremizde olsun yaşanan bu tür olaylar sadece bir grup insana bırakılarak onların çalışmaları uzaktan izlenirken, İlçemizdeki bu birlik ve beraberlik hepimize gurur veriyor.
Buna benzer bir çok kıskanılabilecek güzellikte örf ve adetlerimiz var. Ama günümüzde bakıyorum ki bunların bir çoğu yok olmak üzere. İnsanlar neredeyse kendi akrabalarını dahi tanımaz duruma gelmiş. Belki bir süre sonra insan kendi kardeşini dahi tanımayacak. Geçmişteki güzellikleri unutmamıza neden olan olaylar ne olabilir ki? Bazen düşünüyorum acaba diyorum ekonomik durum olabilir mi? Yoksa ilçedeki işsizlik nedeniyle insanlarımızın geçim sıkıntısı yüzünden Avrupa ya ve büyük şehirlere göç etmesi sonucu oradaki yaşam tarzına ayak uydurmak zorunda kalıp yakınlarını ve örf ve adetlerini unutmalarına neden oluyor? Ama bana göre bunlar bir bahaneden başka bir şey değildir. Tüm bu güzellikleri unutmamıza neyin gücü yetebilir ki? Hiçbirşeyin! Yeterki bizler birlek ve beraberlik içerisinde olalım. Büyüklerimize saygı, küçüklerimize sevgi göstermesini bilelim. Bunları uyguladıktan sonra inanıyorum ki örf ve adetlerimizi hiçbir güç hiçbir sıkıntı unutturamaz.
Geçmişte Yalıhüyük yaşanması çok güzel bir yerdi. Gelecekte niye olmasın? Bizler büyüklerimizden öğrendiklerimizi çocuklarımıza da öğretirsek Yalıhüyük her zaman güzel kalır. İnsanları da yani Yalıhüyüklü olarak bizler geçmişte olduğu gibi birlik, beraberlik ve mutluluk içinde yaşamaya devam ederiz. Ama elbette ki tüm bunlar için geriye dönüp bir düşünmemiz gerekir. Bizler Yalıhüyük insanı olarak geçmişte nasıldık, şimdi nasılız? Sanıyorum bu sorunun cevabını bulduğumuz an Yalıhüyük ve Yalıhüyüklüler olarak daha güzel günlere adım atacağız.
Bilmiyorum belki bu yazdıklarım çok saçma şeyler olabilir ama görüyorum ki Yalıhüyük insanı gün geçtikçe birbirinden uzaklaşıyor. Bu durum elbette ki hepimizi üzüyor. Bu konuya değinmek istedim ki birlik ve beraberlik içerisinde bu konu nasıl çözümlenebilir? Elbette aramızdan bir çok kişinin güzel fikirleri vardır. Hepimiz birer adım atarsak çözümlenmesi daha kolay olur düşüncesindeyim.
İbrahim ÖZDEMİR – ibrahim@yalihuyuk.com