Sık rastlanan kanser türlerinden birisi olan Bağırsak kanseri, bu yazımın konusu olacak…
KALIN BAĞIRSAK KANSERİ VE KOLONOSKOPİ
Kalın Bağırsak Kanseri:
Bağırsak kanseri sık rastlanan kanserlerden birisidir.Bu kanserlerin pek çoğu polip denen bağırsak tümörlerinden gelişir. Bir polibin kanserleşebilmesi için gereken süre yaklaşık 10 yıldır.Eğer bu süre içinde polipler saptanıp yok edilebilirler ise kanser önlenmiş olur. Bu nedenle kalın bağırsak kanseri ÖNLENEBİLİR kanserlerden birisi olarak kabul edilmektedir.
Risk Faktörleri:
-Aile Hikayesi: Kalın bağırsak kanseri veya 60 yaş altında kalın bağırsak polibi
* Birinci derece akrabalardan birinde olması riski 2.3 kez artırır.
* Birinci derece akrabalardan ikisi veya daha fazlasında olması riski 4.25 kez artırır.
* Birinci derece akrabalarında 45 yaş altında olması riski 3.9 kez artırır.
*Ailede polip öyküsü olması riski 2 kez artırır.
-Geçmişte bağırsak kanseri geçirmiş olmak
-Kalın bağırsak polibi varlığı
-Kronik iltihabi bağırsak hastalıklarının bulunması ( ülseratif kolit veya crohn hastalığı vb.)
-Polipozis sendromları (bağırsakta bazen sayısı yüzleri bulan polip denen yapılarla seyreden ailesel geçişli hastalıklar grubu )
-Lif, Kalsiyum ve folattan fakir ; yağ ve kırmızı etten zengin beslenme alışkanlığı
-Sigara ve aşırı alkol tüketimi
-Diabetes Mellitus ( Şeker Hastalığı )
-Kalın Bağırsak bölgelerine radyasyon almış olmak
-İnce bağırsak, rahi, yumurtalık ve meme kanseri hikayesi vb…
Belirtiler:
-Bağırsak alışkanlığındaki değişiklik (kabızlık, ağrı, akıntı vb…)
-Makattan kanama: Gizli ya da aşikar olabilir.
-Mukus: Sümüksü şekilde dışkılama
-Ağrı: Ağrı varsa lezyon daha alt kesimde ya da çok büyük demektir.
-Kitle: Daha çok bağırsağın sağ tarafındaki tümörler ele gelecek kadar büyür.
-Kilo Kaybı
-Anemi: Tümör dokusundan olan kanamalar sonrası kansızlık gelişir.
-Bağırsak tıkanması vb….
Kimler Araştırılmalıdır?
Aşağıdaki kriterlere uyan kişilerde kalın bağırsak kanseri araştırılmalıdır.
– En az 6 aydır aşağıdaki belirtilerden biri veya daha fazlasına sahip kişiler (50 yaş üzerindeki kişilerde daha anlamlıdır)
* Dışkılama şekli ve alışkanlığı değişikliği ile beraber makattan kanama
* Makata ait bir hastalık belirtisi olmadan makattan kanama
* Karında kitle hissedilmesi
* Bağırsak tıkanması
– Aşikar bir nedeni olmadan demir eksikliği anemisi olması.
Tedavi:
Kalın Bağırsak kanserinin asıl tedavisi cerrahidir. Erken evrelerde yakalandığında tedavi edici cerrahi mümkündür.
Radyoterapi ve kemoterapi yardımcı tedavi yöntemleridir.
Nasıl Önleriz ?
Tarama ve bulunan poliplerin endoskopik yollarla çıkarılmasıyla kanser gelişmesi önlenebilir.
Kolonoskopi Nedir?
Kolonoskopi, kolonoskop adı verilen özel bir alet ile doktor tarafından kalın bağırsağınızın içine bakıldığı bir incelemedir.
Kolonoskopi sayesinde kanser ve poliplere erken tanı konur.Poliplerin işlem sırasında çıkarılmasıyla gelişebilecek kanserler önlenmiş olur.
ÖZETİN ÖZETİ: Kalın bağırsak kanseri , poliplerin tarama sırasında saptanması sonrası çıkarılmalarıyla önlenebilir bir hastalıktır.Özellikle 50 yaş ve üzerindeki hastalardaki açıklanamayan kansızlık durumlarında kolonoskopi yapılmalıdır.Makattan olan kanamalar basurdan kaynaklanıyor diyerek doktor kontrolü ertelenmemelidir.Bunların dışında birinci derece akrabalarında bağırsak kanseri görülmüş olan kişilere tam kan tetkiki , dışkıda gizli kan aranması ve gerekli görülürse kolonoskopi yapılmalıdır.
Sağlıkla kalın…
Sıradaki Konu: Safra Kesesi Taşları
Dr.Mustafa YILDIZ – Ankara
